Tin tức & Sự kiện

Trong thời đại mà dữ liệu trở thành tài nguyên quý giá cho nhiều hoạt động, việc quản lý và tìm kiếm thông tin một cách nhanh chóng, chính xác là yêu cầu thiết yếu đối với cá nhân và tổ chức. Với sự gia tăng nhanh chóng của dữ liệu, nhu cầu truy xuất thông tin ngày càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.

Để hình dung dễ dàng hơn, việc tìm kiếm một cuốn sách trong thư viện được sắp xếp khoa học sẽ đơn giản hơn rất nhiều so với việc tìm kiếm trong một kho sách lộn xộn. Tương tự, trong quản lý cơ sở dữ liệu, truy vấn dữ liệu giúp tìm ra thông tin cần thiết một cách nhanh chóng và chính xác.

Truy vấn dữ liệu đóng vai trò then chốt trong việc khai thác thông tin, giúp đáp ứng nhu cầu sử dụng dữ liệu trong nhiều tình huống khác nhau, đặc biệt trong thời đại dữ liệu bùng nổ như hiện nay.

Truy vấn là gì?

Truy vấn dữ liệu là một yêu cầu hoặc câu hỏi nhằm cung cấp thông tin từ một hệ thống. Trong khoa học máy tính, các truy vấn đều có mục đích tìm kiếm dữ liệu, với điểm khác biệt chủ yếu là nguồn thông tin được truy xuất từ cơ sở dữ liệu.

Truy vấn cơ sở dữ liệu là gì?

Truy vấn cơ sở dữ liệu có thể được chia thành hai loại chính: truy vấn chọn và truy vấn hành động. Truy vấn chọn là yêu cầu lấy dữ liệu từ cơ sở dữ liệu, trong khi truy vấn hành động yêu cầu thực hiện các thao tác bổ sung trên dữ liệu, chẳng hạn như chèn, cập nhật hoặc xóa dữ liệu.

Để cơ sở dữ liệu có thể hiểu và xử lý yêu cầu truy vấn, người dùng cần sử dụng một ngôn ngữ truy vấn được xác định trước, chẳng hạn như SQL (Structured Query Language). Đây là ngôn ngữ phổ biến giúp người dùng tạo ra các truy vấn chính xác và hiệu quả.

Trong ngữ cảnh quản lý cơ sở dữ liệu, truy vấn có nghĩa là yêu cầu tìm kiếm và cung cấp thông tin từ cơ sở dữ liệu. Khi người dùng thực hiện truy vấn, công cụ cơ sở dữ liệu sẽ truy xuất thông tin từ các bảng dữ liệu (hoặc kết hợp nhiều bảng) và chuyển đổi dữ liệu thành định dạng dễ hiểu, như bảng biểu, văn bản hoặc hình ảnh.

Kết quả truy vấn sẽ giúp người dùng kiểm tra và phân tích thông tin, từ đó đưa ra những quyết định hoặc tìm hiểu sâu hơn về các vấn đề đang được nghiên cứu.

Truy vấn trong SQL là gì?

Truy vấn trong SQL là một yêu cầu hoặc câu lệnh được thực hiện trong cơ sở dữ liệu để lấy, chỉnh sửa, hoặc quản lý dữ liệu. SQL (Structured Query Language) là ngôn ngữ truy vấn chuẩn, phổ biến nhất, được sử dụng để thực hiện các truy vấn trong cơ sở dữ liệu. Đây là ngôn ngữ quan trọng trong việc tương tác và thao tác với cơ sở dữ liệu, giúp người dùng truy xuất và xử lý dữ liệu một cách hiệu quả.

Mặc dù SQL của Microsoft là ngôn ngữ SQL phổ biến nhất, nhưng vẫn tồn tại nhiều loại cơ sở dữ liệu và ngôn ngữ truy vấn khác, chẳng hạn như cơ sở dữ liệu NoSQL và các ngôn ngữ truy vấn liên quan như CQL (Cassandra Query Language), DMX (Data Mining Extensions), Cypher (Neo4j) và XQuery.

SQL và NoSQL khác nhau như thế nào?

Khi lựa chọn cơ sở dữ liệu, các tổ chức thường dựa trên cấu trúc dữ liệu và quyết định liệu cơ sở dữ liệu có quan hệ (SQL) hay không quan hệ (NoSQL). Dưới đây là một số sự khác biệt giữa SQL và NoSQL:

• Mở rộng: Cơ sở dữ liệu NoSQL có khả năng mở rộng theo chiều ngang (scale out), dễ dàng xử lý lượng dữ liệu lớn bằng cách phân tán chúng trên nhiều máy chủ. Trong khi đó, cơ sở dữ liệu SQL mở rộng theo chiều dọc (scaling up), tức là nâng cấp phần cứng để xử lý thêm dữ liệu.

• Lược đồ dữ liệu: Cơ sở dữ liệu SQL có lược đồ được xác định trước, tức là cấu trúc dữ liệu phải tuân theo một mô hình nhất định (quan hệ). Ngược lại, cơ sở dữ liệu NoSQL sử dụng lược đồ động, phù hợp với dữ liệu phi cấu trúc và có thể linh hoạt với các dạng dữ liệu như tài liệu, biểu đồ, giá trị khóa hoặc kho lưu trữ nhiều cột.

Mặc dù SQL và NoSQL đều là lựa chọn khả thi, nhưng việc lựa chọn giữa hai loại cơ sở dữ liệu này phụ thuộc vào nhu cầu và yêu cầu cụ thể của từng dự án.

Cách thức hoạt động của truy vấn cơ sở dữ liệu?

Truy vấn cơ sở dữ liệu có thể thực hiện nhiều nhiệm vụ khác nhau, nhưng về cơ bản, nó được sử dụng để tìm kiếm dữ liệu cụ thể bằng cách lọc theo các tiêu chí rõ ràng. Truy vấn cũng có thể tự động hóa nhiều tác vụ quản lý, tóm tắt dữ liệu và thực hiện các phép tính.

Bên cạnh đó, truy vấn có thể bao gồm nhiều thao tác như nối bảng, chéo bảng, xóa, tạo bảng, tham số, tổng hợp và cập nhật dữ liệu. Một tham số truy vấn cho phép người dùng chạy các biến thể của một truy vấn cụ thể, yêu cầu người dùng nhập giá trị trường và sử dụng giá trị đó để tạo tiêu chí tìm kiếm. Trong khi đó, truy vấn tổng số giúp người dùng nhóm và tóm tắt dữ liệu để dễ dàng phân tích.

Trong cơ sở dữ liệu quan hệ SQL, dữ liệu được lưu trữ dưới dạng các bản ghi (hoặc hàng thông tin). Truy vấn SQL SELECT cho phép người dùng lựa chọn và trả lại dữ liệu từ cơ sở dữ liệu về ứng dụng. Kết quả của truy vấn được lưu trữ trong một bảng gọi là "tập hợp kết quả". Người dùng có thể sử dụng câu lệnh SELECT với các thành phần như FROM, WHERE, và ORDER BY để chi tiết hóa yêu cầu truy vấn. Truy vấn SQL SELECT cũng có thể nhóm và tổng hợp dữ liệu để phục vụ việc phân tích hoặc tóm tắt.

Để dễ hiểu hơn, quá trình truy vấn có thể so sánh với việc gọi một tách cà phê tại quán cà phê. Khi khách hàng yêu cầu một tách cà phê, nhân viên pha chế hiểu yêu cầu và cung cấp đúng dịch vụ. Truy vấn hoạt động theo cách tương tự: người dùng yêu cầu thông tin, và hệ thống cơ sở dữ liệu hiểu và trả về kết quả theo yêu cầu.

Mã truy vấn cho một yêu cầu cụ thể là mã được sử dụng chung cho các ngôn ngữ truy vấn, cho phép người dùng và cơ sở dữ liệu giao tiếp dễ dàng vì cả hai đều "nói" cùng một ngôn ngữ. Tuy nhiên, truy vấn không chỉ được thực hiện bằng cách sử dụng ngôn ngữ truy vấn. Ví dụ, người dùng cũng có thể thực hiện truy vấn thông qua tham số có sẵn, giúp tăng tính linh hoạt khi yêu cầu dữ liệu.

Công cụ truy vấn cơ sở dữ liệu

Query Folding

Query folding là một tính năng quan trọng trong Power Query, công cụ chuyển đổi và kết hợp dữ liệu của Microsoft. Đối với các nguồn dữ liệu SQL và NoSQL như Active Directory, OData hoặc Exchange, Power Query sử dụng công cụ kết hợp để chuyển đổi dữ liệu từ Ngôn ngữ M (ngôn ngữ chuyển đổi dữ liệu của Power Query) sang ngôn ngữ mà nguồn dữ liệu có thể hiểu, thường là SQL.

Khi thực hiện các phép tính và phép biến đổi phức tạp, Power Query sử dụng query folding để đẩy các tác vụ này trực tiếp vào nguồn dữ liệu, từ đó tối ưu hiệu quả và tiết kiệm tài nguyên. Công cụ này được phát triển để xử lý khối lượng dữ liệu lớn một cách hiệu quả. Power Query cố gắng thực hiện query folding bất cứ khi nào có thể để nâng cao hiệu suất.

Power BI, nền tảng kinh doanh thông minh của Microsoft, tích hợp vào Power Query, giúp người dùng thực hiện hàng trăm chuyển đổi dữ liệu khác nhau và tham gia vào query folding. Power BI cung cấp các công cụ mạnh mẽ để tổng hợp, phân tích, trực quan hóa và chia sẻ dữ liệu, tạo nên một hệ sinh thái tối ưu cho công tác quản lý dữ liệu.

Truy vấn tìm kiếm trên web

Truy vấn tìm kiếm trên web mô tả các từ khóa hoặc câu mà người dùng nhập vào công cụ tìm kiếm như Bing, Google hoặc Yahoo. Khác với truy vấn SQL, truy vấn tìm kiếm trên web không yêu cầu tham số vị trí hoặc từ khóa cụ thể. Thay vào đó, chúng yêu cầu thông tin về một chủ đề cụ thể.

Các công cụ tìm kiếm sử dụng thuật toán để tìm và trả về kết quả chính xác nhất dựa trên yêu cầu của người dùng. Kết quả tìm kiếm được sắp xếp theo mức độ quan trọng và độ liên quan, nhằm cung cấp thông tin chính xác nhất.

Truy vấn tìm kiếm trên web có thể được chia thành ba loại chính:

• Tìm kiếm điều hướng: Tìm kiếm nhằm mục đích tìm một trang web cụ thể.

• Tìm kiếm thông tin: Tìm kiếm để bao quát một chủ đề rộng.

• Tìm kiếm giao dịch: Tìm kiếm nhằm hoàn tất một giao dịch, ví dụ như mua sắm trực tuyến.

Các loại truy vấn khác

Ngoài các truy vấn SQL và tìm kiếm trên web, còn có các loại truy vấn khác như querySelector() trong JavaScript và lỗi truy vấn trên các nền tảng như Facebook.

• querySelector() trong JavaScript: Hàm này giúp người dùng tìm kiếm các phần tử trong một trang web thỏa mãn các điều kiện nhất định bằng cách sử dụng chuỗi CSS selector. Phương thức querySelectorAll() cũng được sử dụng để trả về tất cả phần tử phù hợp. Nếu bộ chọn không hợp lệ, hệ thống sẽ trả về ngoại lệ SyntaxError, và nếu không có phần tử nào khớp, hàm trả về giá trị rỗng.

• Lỗi truy vấn trên Facebook: Khi gặp sự cố với truy vấn trên Facebook, người dùng có thể nhận thông báo lỗi như "Lỗi khi thực hiện truy vấn". Lỗi này có thể được khắc phục bằng cách làm mới trang, đăng xuất và đăng nhập lại, hoặc xóa bộ nhớ cache và cookie.

Kết luận

Cơ sở dữ liệu đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và vận hành ứng dụng, lưu trữ dữ liệu và giúp các ứng dụng hoạt động một cách bình thường. Truy vấn cơ sở dữ liệu là công cụ cơ bản giúp người dùng yêu cầu, truy xuất và kiểm soát thông tin một cách dễ dàng từ hệ thống cơ sở dữ liệu. Liên hệ ngay với Intech Group để được tư vấn và hỗ trợ sâu hơn về phương pháp sử dụng dữ liệu trong nhiều tình huống khác nhau, đặc biệt trong thời đại dữ liệu bùng nổ như hiện nay.

Tham khảo:

• Mô hình quản trị doanh nghiệp là gì?

• Điện toán đám mây và ngành công nghiệp 4.0

• Big data (dữ liệu lớn) là gì? Các ngành đang ứng dụng Big data bạn cần biết